02.02.2014 / 2. Abdülhamit'in Projesine Danıştay'dan Veto

“Karadeniz”in en büyük projelerinden “Filyos Limanı”nın da yer alacağı “Filyos Vadi Projesi”ne “Danıştay” “Dur” dedi.

Osmanlı Padişahı 2’nci Abdülhamit döneminden (1876-1909) itibaren uygulamaya konulması beklenen ve 30 bin kişiye istihdam sağlaması hedeflenen “Filyos Vadisi Projesi” kapsamında, Zonguldak’ın “Çaycuma İlçesi”ne bağlı “Filyos Beldesi”ndeki 1900 hektarlık alan, ilk kez 5 Nisan 1994’te “Bakanlar Kurulu” kararı ile “Serbest Bölge” ilan edildi. Ancak 2004’te “Serbest Bölge” teşviklerinin azaltılması, yatırımcı gelmemesi gibi nedenlerle 3 Kasım 2006 tarihli “Bakanlar Kurulu” kararı ile bölge bu statüden çıkarıldı.

Yürütme Durduruldu

“Taraf Gazetesi”nden Billur Özgül’ün haberine göre, Zonguldak’ın “Çaycuma İlçesi” sınırları içinde uluslararası bir ticaret ve sanayi alanı oluşturulması projesiyle ilgili eksikliklere dikkat çeken “Danıştay”, verdiği ara kararda “acele kamulaştırma” yapılmasına ilişkin “Bakanlar Kurulu” kararının yürütmesini durdurdu. “Danıştay”, “Serbest Bölge” ilanıyla ilgili ise yürütmenin durdurulması isteminde yerinde keşif yapılmasına karar verdi.

“Filyos”ta “Serbest Bölge” ilan edilmesi ve bölgenin kalkındırılması yeni bir proje değil. “Filyos Serbest Bölgesi”, ilk kez 1994’te oluşturuldu. Ancak yapılacak büyük projeler için adım atılmadı.

Çerçevesi Çizilmemiş

“Filyos Vadisi Projesi” ise Başbakan Erdoğan’ın Zonguldak için planladığı çılgın projeler arasında yer aldı. “Filyos Serbest Bölgesi” sınırları, 25 Şubat 2009 ve 5 Ekim 2010 tarihli “Bakanlar Kurulu Kararları”yla yeniden belirlendi. Filyos’taki serbest bölge, Türkiye’nin en büyüğü oldu. 2011’de acele kamulaştırma faaliyetleri başladı. Bu kapsamda, 90 milyon liraya yakın bir kamulaştırma bedeli ödendi. Ancak projenin tam olarak neleri kapsadığı ve neler yapılacağı net değil. “Danıştay” da “acele kamulaştırma” yapılmasına ilişkin “Bakanlar Kurulu Kararı”nın yürütmesini bu gerekçeyle durdurdu. “Danıştay”, çerçevesi çizilmemiş projeyle ilgili acelelik halinin nedeninin somut olarak belirtilmediğine vurgu yaptı.

“Bükreş Sözleşmesi” Dikkate Alındı mı?

“Danıştay”ın verdiği kararda özellikle üzerinde durduğu bir başka husus ise “Filyos Serbest Bölgesi”nin sınırları. “Filyos Vadisi Projesi” 459.5 hektarlık alanı kapsıyor. Ancak “Bakanlar Kurulu”, tam 1900 hektarlık bir alanı “Serbest Bölge” ilan etti. “Danıştay” soruyor; Neden proje alanının üç katından daha fazla alan “Serbest Bölge” ilan edildi? Projeyle ilgili bir diğer tartışma konusu ise projenin çevreye vereceği olası zararlar. Projeyle ilgili güncel fizibilite raporunun bulunmadığını belirten “Danıştay” incelemesinde, Türkiye’nin de taraf olduğu “Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Sözleşmesi”ni (Bükreş Sözleşmesi) dikkate aldı. “Filyos Serbest Bölgesi”nin sınırları belirlenirken, yapılacak faaliyetlerin doğuracağı çevresel etkilerin yeterince değerlendirilmediği belirtildi.

Gazete Vatan - 02.02.2014, Pazar

02.02.2014