06.08.2020 / Nesli Tükendiği Biliniyordu, Anadolu Parsı Görüntülendi
“Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü” öğretim üyesi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, nesli tükendiği bilinen “Anadolu Parsı”nın Trakya hariç her yerde rastlanabilecek bir tür olduğunu belirterek “Anadolu Parsı”nı ilk kez 2013 yılında görüntülendiklerini ve ayak izlerinin ötesinde dışkı analizleri, DNA testleri, kıl örneklerinden yapmış oldukları analizlerin sonuçlarını da artık yayınlama aşamasında olduklarını söyledi.
Türkiye’de son bireyinin 1974’te Beypazarı’nda vurulduğu kabul edilen “Anadolu Parsı” ile ilgili dışkı analizleri, DNA testleri ve kıl örneklerinden yapılan analiz sonuçlar yayınlanma aşamasına geldi. Nesli tükendiği bilinen “Anadolu Parsı”nı ilk kez 2013 yılında görüntülemeyi başaran “Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü” öğretim üyesi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, “Anadolu Parsı”nın Trakya hariç her yerde rastlanabilecek bir tür olduğunu söyledi. “Anadolu Parsı”nın sayılarının gün geçtikçe arttığını dile getiren Başkaya, bazı bölgelerde yavru ve annelerini de gözlemlediklerini vurguladı.
“Anadolu Parsı”nın Trakya harici hemen her yerde rastlanabilecek bir tür olduğunu söyleyen Başkaya, “Sayıları gün geçtikçe artıyor. Bazı yerlerde yavru ve annelerini de gözlemledik. Bunları kayıt altına alarak vatandaşımızla paylaşmak çok kolay bir şey değil. Hatta parsı görmek çok daha zor bir şey. 2013 yılında ilk defa çekimlerini yaptık. Bunlar siyah-beyaz çekimlerdi. Daha sonraki yıllarda defalarca siyah-beyaz çekimler elde ettik. Ara ara renkli fotoğraflarını da elde ettiğimiz bir hayvan. Ancak çok net, çok güzel vatandaşın da hoşuna gidecek gündüz fotoğrafları gibi çekimlere ulaşmak kolay değil, ama bunlar zamanla elde edilebilecek görüntüler. İlk defa 2000’li yıllarda yaptığımız yayınlarda ‘Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yayılışını ayak izleriyle ortaya koymuştuk. Bugün artık ayak izlerinin ötesinde dışkı analizleri, DNA testleri, kıl örneklerinden yapmış olduğumuz analizlerin sonuçlarını da artık yayınlama aşamasındayız” dedi.
“Elimizde Toplanmış Örnekler Var”
“Elimizde fotoğraflar var ancak bunlar uzmanların anlayabilecekleri fotoğraflar” diyen Başkaya, “Türkiye’de herkes ‘Pars nerede?’ diye soruyor. Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi’ni ben birinci sıraya koyuyorum. Ardından Toroslar, Batı Karadeniz, Orta Karadeniz, İç Anadolu’nun civar bölgeleri, İç Ege şu anda bize göre parsın yayılış gösterdiği bölgeler. Buradaki bölgelerin hepsinde bu hayvana rastlanabilir. Biz şimdiye kadar hep kendi imkanlarımızla çalıştık. ‘TÜBİTAK’a defalarca başvurduk. Bu başvuruların hepsinde ‘Anadolu Parsı’nın ülkemizde bulunmadığı söylenerek reddedildi. Ortaya koyduğumuz fotoğraf örnekleri herhalde tatminkar olmadı diye düşünüyoruz. Elimizde fotoğraflar var ancak bunlar uzmanların anlayabilecekleri fotoğraflar. Çok daha iyilerini elimizde geçirdiğimizde bunları da paylaşacağız. DNA testleri sonuçları şu anda yayınlanma aşamasında. Bütün Doğu Karadeniz’de Doğu Anadolu’da Erzurum, Kars, Ardahan, Erzincan ve Bingöl, İç Anadolu’da ise Sivas illerinde de büyük bir merakla, kendi kişisel imkanlarımızla ve büyük bir özveriyle sürekli takip ediyoruz. Şu anda kendi imkanlarımızla gidip geliyoruz. ‘TÜBİTAK’tan destek istiyoruz. Amerika’daki bir üniversite ile yapmış olduğumuz ortak protokolle de DNA analizlerini oradaki üniversitede yaptırmayı planlıyoruz. Elimizde toplanmış örnekler var. Parsın kıl ve dışkı gibi örneklerinden de DNA analizleri yaparak, türün durumunu detaylı bir biçimde ortaya koymaya çalışacağız” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyet Gazetesi - 06.08.2020, Perşembe
06.08.2020
