12.01.2021 / Hayalet Ağlar Büyük Tehdit! Harekete Geçtiler

Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde, deniz ve kıyı sistemleri için ekolojik öneme sahip deniz çayırlarının (posidonia oceanica) yayılım alanı ile uğradığı tahribat araştırılıyor. “Birleşmiş Milletler Küresel Çevre Fonu” (GEF/SGP) desteği ile “Ege Ekoturizm Derneği” tarafından sürdürülmekte olan proje kapsamında kentleşme, kirlilik, liman inşaatları, vahşi avcılık, hayalet ağlar ve tekne çıpalarının tahribatıyla yok olduğu belirlenen deniz çayırlarının korunması hedefleniyor.

Ekosistemde flora ve faunanın yüzde 25’lik bölümüne barınma, beslenme, saklanma, avlanma, üreme gibi yaşamsal faaliyetlerine deniz çayırları ya da deniz ormanı olarak da bilinen “posidonia oceanica” ev sahipliği yapıyor. 2019 Mayıs ayından beri devam eden proje kapsamında deniz çayırlarının korunarak dağılım haritasının oluşturulması için çalışmalar devam ediyor. “Ayvalık Adaları Tabiat Parkları”nın yüzde 78’e tekabül eden 13 bin 969 hektarını deniz oluşturuyor. Bölgede projeyi  bir kaptan, bir uzman eğitmen, dalgıçlar, deniz ekolojisi uzmanı ve GIS uzmanından oluşan ekip yürütüyor.

Deniz Çayırları Korunmalı

Bölgede biyoçeşitliliğin oldukça yüksek olmasına rağmen deniz çayırlarının hoyratça kullanımın devam ettiğini kaydeden Dr. Burak Ali Çiçek, “Akdeniz ve Ege’de denizel biyoçeşitliliğin devamını sağlayan en önemli unsur başta ‘posidonia oceanica’ olmak üzere deniz çayırlarıdır. Ekolojik değeri yanında ekosistem hizmetleri açısından önemli. Ne yazık ki  bölgede aktif olan balıkçılık ve deniz turizmi faaliyetleri doğrudan veya dolaylı olarak ‘posidonia oceanica’ çayırlarına zarar vermektedir” dedi.

Ayvalık’ta Bazı Noktalarda Kritik Eşiğe Gelindi

“Deniz çayırları”nı koruma projesi ekibinde yer alan uzman Dr. Burak Ali Çiçek, Ayvalık’ta bazı noktalarda kritik eşiğe gelindiğine dikkat çekti. Çiçek, “Ekoturizm Derneği’ çatısı altında çok güzel bir proje yapıyoruz. ‘Ayvalık Tabiat Parkı’nın denizel alanında ‘posedonya oceanica’ habitatlarını haritalandırıyoruz. Posedonya Akdeniz’de endemik olarak bulunan çiçekli bitkilerden biri. Uzun flamentlerinden oluşturduğu yapıdan dolayı bunlara denizin ormanları diyebiliriz. Yavru balıklar başta olmak üzere denizdeki organizmaların saklanmasını, barınmasını sağladığı için onlara ortam oluşturan, bununla birlikte mavi ekonomi çatısı altında karbondioksitin tutulmasını sağlayan önemli bir rezerv. Kıyı erozyonunu önleyen önemli varlıklarımızdan. Kıyı erozyonu oldukça önemli. Büyük ekonomik zararlara yol açabiliyor. Ayvalık’ta posedonya çayırları oldukça iyi korunmuş durumda ancak günümüzde, son 10-15 yıllık dönemde, turistik teknelerin, gezi tekneleri ile birlikte kişisel teknelerin de artmasıyla birlikte çapalama faaliyetlerinden dolayı zarar görmeye başlamış durumda. Özellikle birkaç noktada kritik eşiğe gelinmiş denilebilir. Bu açıdan bu alanların korunabilmesi için önce haritalanması, nerede neyin olduğu, hangi sağlık koşulunda olduğunu belirlemek için bu projeyi yaptık. Bu aşamada ‘Tabiat Varlıkları Koruma Müdürlüğü’nden izin isteyeceğiz ve rapor vereceğiz” dedi.

Kaçak Avcılar İle Hayalet Ağlar Tehdit Ediyor

Proje koordinatörü uzman dalış eğitmeni Koray Gerçe, bölgede toplam 93 kez dalış gerçekleştirdiklerini belirterek şunları anlattı: “Bu dalışlarımızda karşılaştığımız en büyük sıkıntı kaçak avcılıkta kullanılan av malzemeleri ve hayalet ağlardı. Bunların tespiti, şamandıra ve markalanması daha sonraki aşamalarda bunların deniz ortamından uzaklaştırılması amaçlanmıştır. Ayvalık’ta son yıllarda kötü bir deniz avcılığı, kaçak avcılık merkezi olmuştu. Yeni yasanın çıkması ve bazı yasakların olması nedeniyle bu avcılık çok şükür son buldu. Bu süreç içinde yaşanan tahribatı ayrıca araştırıyoruz. Halk dilinde erişte olarak da bilinen deniz çayırlarını, deniz ormanları olarak da bilinen ‘posedonya oceanica’yı bütün yönleriyle araştırdık. Sonunda bunlar sağlıklı mı, ekolojiye ve ekonomiye katkısı ortaya bu çalışmada çıkartıldı” diye konuştu.

Milliyet Gazetesi - 12.01.2021, Salı

12.01.2021