20.03.2019 / Dinozor Yumurtaları Evrimleşti

315 milyon yıl öncesine ait dinozordan günümüze kalan yumurta fosili bulunamaması, araştırmacıların ilgisini çekti. Günümüzde bulunan dinozor yumurtaları en fazla “Orta Jura” adı verilen yaklaşık 175 milyon yıl öncesine ait. Yumurta fosillerinin büyük çoğunluğu ise yaklaşık 80 milyon yıl önce yaşanan “Geç Kretase” devrinden. Uluslararası bir araştırma ekibi, neden daha öncesine ait yumurtalar bulunamadığı sorusunun yanıtını araştırdı. Araştırmanın sonuçları “Scientific Reports”da yayınlandı.

“Toronto Mississauga Üniversitesi Biyoloji Bölümü”nde çalışan Robert Reisz’in önderlik ettiği araştırmada Arjantin, Çin ve Güney Afrika’da çeşitli alanlarda keşfedilen yumurta ve yumurta kabukları incelendi. Reisz, “Sürüngen ve memeli öncülleri 316 milyon yıl öncesine dayanan fosil kayıtlarında iskelet gibi görünüyor. 195 milyon yıl öncesine kadar yumurta ve yumurta kabukları hakkında hiçbir şey bilmiyoruz. Yumurtaların aniden ortaya çıkması büyük bir gizem” dedi.

Sert Kabuk Geliştirdiler

Dr. Koen Stein, Edina Prondvai ve Jean-Marc Baele, fosillerin kabuk kalınlığını, zarını, mineral içeriğini ve gözeneklerin dağılımını analiz etti. Dr. Koen Stein’a göre, yumurtalar dinozor üremesinin evriminde önemli bir adım. Erken dönem dinozorların yumurtaları bir kaz yumurtası büyüklüğünde, kağıt inceliğinde ve kırılgandı. “Gent Üniversitesi”nden Dr. Edina Prondvai, yumurta fosillerinin kabuk ve membran kalınlıklarının karşılaştırmalı analizini yaptı. Araştırmacılara göre, yumurtaların korunma durumları sert kabuklu olduklarını ima etseler de kabuk ve zar kalınlıkları, yılanlarınki gibi yumuşak kabuklu olduklarını gösteriyor. Araştırmacılar, yumurtaların neden sert kabuk geliştirdiğine odaklandılar. Çalışmanın sonuçlarına göre dinozor evriminde sert kabuklu yumurtalar erken evrimleşti. Yumurtaların kabukları, birkaç grupta birbirinden bağımsız olarak kalınlaştı. Araştırmacılar, embriyoların tehlikelerden korunması için yumurta kabuklarının kalınlaştığı görüşünü savundu. Araştırma ekibinin gelecekte, dinozorların ve onların devamı olan kuşların neden canlı doğum yapmak yerine yumurtlamayı tercih ettiği sorusuna yanıt arayacak.

Aydınlık Gazetesi - 20.03.2019, Çarşamba

20.03.2019