29.07.2019 / Hakkari’de 20 Bin Yıllık Cilo Buzları Eriyor

Hakkari’de, yer yer 4 bin metreyi aşan “Cilo-Sat Dağları”ndaki yaklaşık 20 bin yıllık buzulların erimeye başlaması, çevrecileri endişelendirdi. “Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü” Öğretim üyesi Onur Köse, “Bu sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada yaşanan bir problem ve bu küresel ısınma ile ilgili bir sorun” dedi.

“Cilo-Sat Dağları”nda, kalınlığı yer yer 40 metre, uzunluğu ise 4 kilometreyi bulan buzulların küresel ısınma nedeniyle erimeye başlaması, çevrecileri ve doğaseverleri endişelendiriyor.

Dağlar, her yıl Türkiye’nin çeşitli kentlerinden gelen yüzlerce doğasever ve dağcıyı ağırlıyor. Bir grup doğasever ile “Cilo Dağı”na çıkan “Cilo Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü” ile “Zirve Dağcılık” Temsilcisi Hacı Tansu, 20 bin yıllık buzulların bu yıl birkaç metre eridiğini gördüğünü söyledi.

Cilo’daki buzulların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Tansu, “Bizler her yıl çeşitli zamanlarda bu bölgede dağcılık ve doğa sporları faaliyetleri yapıyoruz. Ancak buzulların erimesi ve değişimini görmek ve belgelemek için son 9 yıldır Cilo Reşko Keviya Pir ve Mergan buzullarını izliyoruz. İzlenimlerimizi fotoğraf ve videolarla kayıt altına alıyoruz. Buzullar son zamanlarda çok hızlı bir şekilde eriyor. Böyle giderse yakın zamanda bu muhteşem coğrafyanın en önemli faktörü olan buzullar, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Ayrıca en büyük buzul olma özelliğini taşıyan Spihane (Erinç) buzulunun iç taraflarında buzlar üzerinde büyük buzul göller oluşmuş. Bu da erimenin daha çok iç taraflarda olduğunu gösteriyor” dedi.

Buzullar, Turizme Kazandırılmalı

Uzmanların harekete geçip, önlem alması gerektiğini ifade eden Hacı Tansu, “Cilo Dağları’nda bulunan buzullar ilimiz açısından son derece önemlidir. Bu doğa harikası bölgenin turizme kazandırılmamış olması ise büyük bir kayıptır. Umuyoruz ki bundan sonraki süreçlerde bu bölge üzerindeki yasaklar kaldırılır ve insanlar Norveç ve diğer bölgeler yerine, kendi ülkelerinde bulunan ve ulaşımı da oldukça kolay olan Hakkari Cilo buzullarına gelirler” diye konuştu.

Buzul Erimeleri, Küresel Isınma İle İlgili Bir Durum

“Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü” Öğretim Üyesi Onur Köse ise buzul erimelerinin sadece Hakkari’de değil, Türkiye’deki yüksek dağların çoğunda olduğunu söyledi.

Dr. Köse, “Bu buzullar Ağrı’da da, Süphan’da da başka yüksek dağlarda da var. Bu buzullar yok olmak üzere. Tabi bu sadece Türkiye’de yaşanan bir problem değil, tüm dünyada yaşanan bir problem ve bu küresel ısınma ile ilgili bir sorun. Bu durumu ele alırsak, biz atmosfer dengelerinin çok iyi korunması açısından kendi ulusal katkılarımızı ortaya koymamız lazım. Bunun için de ülkemizde ve dünyada yapılan karbondioksit emisyonları önemli bir faktör. Bu emisyonların mümkün olduğunca az bir şekilde yapılması, dünyanın atmosferik dengesini korunması açısından önemlidir” şeklinde konuştu.

Atmosfer Dengelerini Korumamız Gerekiyor

Buzul erimelerinin ülkedeki atmosfer dengelerinin bozulmasıyla ilgili olduğunu anlatan Dr. Köse, “Bizlerin atmosferin dengesini korumamız gerekir. Bu durumda insanlara önemli bir görev düşmektedir. O yüzden çeşitli gazlarla, atmosferin dengesinin bozulmasına izin vermemeliyiz. Cilo, Ağrı ve Süphan’daki buzullarda meydana gelen erimelere, biz kendi ülkemiz açısından atmosfere gaz salınımını engelleyerek katkı sağlayabiliriz. Onun dışında da yapacağımız hiçbir şey yok. İnsan kaynaklı faktörleri azaltmamız gerekiyor. Bu nedenle jeotermalleri, güneş enerjisini tercih etmemiz gerekiyor. Hem devlet destekli, hem de diğer sektörlerin rüzgar enerjisi, güneş enerjisi, jeotermal enerjisi gibi sürdürülebilir enerji kaynaklarında artışa gitmemiz gerekir” dedi.

“Buzul Erimeleri Dünya Dengelerini Değiştirecek”

Buzul erimelerinin dünyanın dengelerini de değiştireceğini kaydeden Dr. Onur Köse, şöyle konuştu:

“Buzullar o kadar hızlı eriyor ki üzerinde akarsu şelaleleri oluşmuş durumda. Buzul erimeleri dünya dengelerini de değiştirecektir. Bu yeni savaşlara, yeni işgallere sebebiyet verebilecek bir doğal olay olacaktır. İnsanlık açısından kendi kendini yok etmeye çalışan, kendi kıyametini hazırlayan bir varlık topluluğudur. İnsanlara düşen görev, dünyayı kirletmeyi bırakmak. Biz buna katkı sağlamalıyız. Bu yapılmadığı taktirde zaten dünyamız zarar görecek. Hiç beklenmedik su, gıda ve toprak savaşları başlayacak insanlar arasında. Daha çevreci ve daha güzel bir dünya için uygulamalar yapılmalı. Küresel ısınmayla ilgili de üniversiteler, kurumlar eğitimler vermelidir.”

Buzullarda SnowBoard Yaptı

“Hakkari Cilo Sat Gölleri ve Buzulları Dağcılık ve Doğa Sporları Derneği” (CİSAD) üyesi ve doğa fotoğrafçısı Emin Noyan, yok olma ile karşı karşıya kalan “Cilo Dağları”ndaki buzulların üzerinde snowboard yaptı.

https://www.ntv.com.tr sitesinden alınmıştır. - 29.07.2019, Pazartesi

29.07.2019