12.01.2018 / Çin’in Yüz Ölçümü Kadar Gıda Çöpe Gidiyor
Türkiye’nin gıda atık ve kayıp politikaları “TÜSİAD”ın düzenlediği üst düzey istişare toplantısında ele alındı.
“TÜSİAD” Başkanı Erol Bilecik, “Araştırmalar gösteriyor ki; gelişmiş ülkelerde ihtiyaçtan daha fazla miktarda üretilen gıda ürünleri, tedarik zincirinin çeşitli aşamalarında ziyan ediliyor. Bu miktar, her yıl dünya çapında yaklaşık 1.3 milyar tondur. Aynı miktarda gıdayı üretebilmek için ihtiyaç duyulan alan ise 9.6 milyon kilometre kare. Bu ne demek biliyor musunuz? Çin’in yüz ölçümü kadar bir alan demek” bilgisini verdi.
Gıda enflasyonundan gıda sektörünün rekabetçiliğine kadar pek çok alanda etkili olan gıda atık ve kayıpları, “TÜSİAD Gıda Atık ve Kayıp Stratejik Yol Haritası: Üst Düzey İstişare Toplantısı”nda masaya yatırıldı.
Dünya, Bu Nüfusu Kaldırır mı?
Gıdada kayıpları önleyecek ve yaratılan tasarrufla Türkiye’ye önemli fırsatlar yaratacak stratejilerin tartışıldığı toplantının açılış konuşmalarını “TÜSİAD Yönetim Kurulu” Başkanı Erol Bilecik ve “Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu” Başkanı Belma Satır yaptı.
Açılış konuşmasında gıda ziyanının yarattığı tehditlere dikkat çeken “TÜSİAD Yönetim Kurulu” Başkanı Erol Bilecik, şunları söyledi:
“Dünya üzerinde yaşayan insan sayısı nedir diye son zamanlarda hiç düşündünüz mü? ‘Birleşmiş Milletler’in paylaştığı en son verilere göre dünya nüfusunun 2017 tahminlerinde 7.5 milyar olduğu düşünülüyor. Bu sayının 2050 yılında 10 milyarı aşması öngörülüyor. Diğer bir deyişle, bundan yaklaşık 30 yıl sonra dünya üzerinde 2.5 milyar daha fazla insan yaşayacak. Bugün düşünmemiz gereken soru şudur: Dünya, bu nüfusu kaldırır mı?”
Daha Fazlasına İhtiyaç Duyacağız
“Küresel sorunların başında gelen hızlı nüfus artışı ve buna bağlı olarak ihtiyaçların karşılanamaması, son on yılda çok hızlı bir artış gösterdi. Nüfus artışıyla, dünyadaki kaynaklar arasındaki ters orantı, bugün artık yeni bir davranış biçimi geliştirmemizi gerektiriyor. Çünkü; önümüzdeki dönemde daha fazla suya, daha fazla gıdaya ve daha fazla enerjiye ihtiyaç duyacağız.
Çok uzak değil, 2030 yılında yüzde 30 daha fazla suya, yüzde 50 daha fazla gıdaya ve enerjiye ihtiyacımız olacak. Yani; bugün bile sınırlı olan doğal kaynaklara duyacağımız ihtiyaç gün geçtikçe daha da artacak. Bir diğer ifadeyle, tüm doğal kaynaklar daha da kıymetli, yaşam mücadelesi ise daha da zor olacak.”
Marifet Problemi Çözmekte
“Günümüz dünyasında artık hiçbir politika, yalnızca kendi penceresinden ele alındığında yeterli ve doğru şekilde kurgulanamıyor.
Çünkü artık çok iyi biliyoruz ki; Gelişen sosyal tercihler ve artan toplumsal beklentiler, çevresel kaygılar, ekonomilerin rekabet güçlerini koruma ihtiyacı ve haha birçok parametre oldukça karmaşık bir problemi gündemimize getiriyor.
Marifet, problemi tanımlamakta ve çözmektedir. Çözümde görev almayanlar, problemin bir parçası olurlar. Biz de ‘TÜSİAD’ olarak, çözümde görev alıyoruz ve ülkemiz için stratejik önemde gördüğümüz her alanda iş dünyasının operasyonel tecrübesini politika yapıcılara en sağlıklı önerilerle sunuyoruz.”
İki Ayrı Rapor Yayınlandı
“Gıda, içecek ve tarım sektörleri bu kapsamda önemli gündem maddelerimiz arasında yer alıyorlar. ‘Tarla’dan ‘sofra’ya, oldukça uzun bir değer zincirinden bahsediyoruz. Bu zincir, en temel bireysel ihtiyaçlarımızı kapsıyor. Ekonomimizde önemli bir büyüklüğe sahip olan bu sektörler, haliyle, istihdam politikası için de kritik önemdedir. ‘TÜSİAD’ olarak bu anlayışla son yıllarda Türkiye’deki gıda, içecek ve tarım sektörlerinin geleceğine odaklanan yoğun çalışmalar gerçekleştirdik.
2014 yılında yayınladığımız raporumuzda sektörün rekabet gücünü makroekonomik bir perspektiften ele aldık. Verimlilik, iklim değişikliği, tarımsal destekler ve örgütlenme gibi konulara değindik.
2016 yılında yayınladığımız raporumuzda ise sektörün rekabetçiliğini en çok etkileyen konulardan biri olan gıda enflasyonuna ışık tuttuk. Türkiye’de gıda enflasyonunu kronik hale getiren yapısal sorunları, sektörün kendine has dinamikleri ve küresel gelişmeler perspektifinden analiz ettik.
Şimdi de, sektörün rekabetçiliği, verimliliği ve sürdürülebilirliğine yönelik bu çalışmalarımızı makro düzlemden mikro etmenlere doğru indirgeyerek sürdürüyoruz. Bu anlayışla, 2018 yılının ilk etkinliğinin konusunu, yakın geleceğin önemli bir gündem maddesi olarak gördüğümüz ‘gıda atık ve kayıp’ olarak belirledik.”
İhtiyaçtan Fazla Üretim Var
“Araştırmalar gösteriyor ki; gelişmiş ülkelerde ihtiyaçtan daha fazla miktarda üretilen gıda ürünleri, tedarik zincirinin çeşitli aşamalarında ziyan ediliyor. Bu miktar, her yıl dünya çapında yaklaşık 1.3 milyar tondur. Aynı miktarda gıdayı üretebilmek için ihtiyaç duyulan alan ise 9.6 milyon kilometre kare. Bu ne demek biliyor musunuz? Çin’in yüz ölçümü kadar bir alan demek.
Bakın, ‘gıdayı ziyan etmek’ demek, yalnızca ‘bir gıda ürününü çöpe atmak’ demek değildir. ‘Gıdayı ziyan etmek’ demek, ‘o ürünün üretimi ve taşınması dahil, değer zincirinin tüm aşamalarında suyu, enerjiyi, insan emeğini de ziyan etmek’ demektir.
Aynı zamanda, ‘gelişmekte olan birçok ülkede yaşayan ve o gıdaya ihtiyaç duyan insanları gözardı etmek’ demektir. İnsanlık onuru için hiçbirimizin böyle bir lüksü olmamalıdır.
Tarımsal alanlarımızın hızla azaldığı, iklim değişikliğinin tarımsal üretim profiline olumsuz etkilerini gözlemlemeye başladığımız, doğal kaynakları kısıtlı ülkemizde de bu konunun önemini hızla kavramamız gerekiyor. ‘Bugünün’ üretim ve tüketim kalıplarını ‘bugün’ gözden geçirmemiz gerekiyor.
Çünkü; bugün sorumluluklarımızdan kaçmak, yarını kaybetmemize neden olur. Bu anlayışla, ‘Birleşmiş Milletler’ tarafından oluşturulan ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin 12. maddesi sorumlu tüketimi vurguluyor. Bunun etkili bir yolu da gıda atık ve kayıpla mücadeledir. Bu mücadele ise tarladan taşımaya, depolamadan ambalajlamaya tüm süreçlerde verimliliğin sağlanması ile mümkündür.”
Birkaç Dünya Varmış Gibi Yaşayamayız
“Tedarik zincirinin tüm aşamalarında azami verimlilik sağlandığında dahi tüketilmeyen gıdaların ihtiyaç sahipleri ile buluşturulması ise sorunun sosyal kalkınmaya da hizmet eden bir diğer çözümüdür. Gıda atık ve kayıp, üretim öncesi, üretim, hasat, taşıma ve sofra da dahil olmak üzere değer zincirinin hemen hemen her aşamasında yaşanıyor. Bu noktada sormamız gereken ana sorular, bu süreçlerin sorumlularının kimler olduğu ve konuyla ilgili olarak neler yapılması gerektiğidir. Bugün, tüm bu soruların cevaplarını bulmaya çalışacağız.
Artık, birkaç dünya varmış gibi yaşayamayız. Dünyanın korkulacak bir geleceğe doğru gitmemesi için bu konuya çözümler aramalıyız. ‘Kalıcı’ bir çözüm, her sorunu ‘geçici’ kılar.”
Uzmanlar Tartıştı
Toplantının açılışında konuşan “Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu” Başkanı Belma Satır, bu konuda “TBMM”de yapılan çalışmalarını anlatırken, etkinliğin bir diğer konuşmacısı olan Fransa Büyükelçiliği’nden Pierre Autissier, Fransa’da konu üzerine gerçekleşen iyi uygulamaları aktardı. Etkinliğin son bölümünde “Gıda Atık ve Kayıp Konusunda Stratejik Yol Haritası Paneli” düzenlendi. “TÜSİAD Gıda, İçecek ve Tarım Çalışma Grubu” Başkanı Mehmet Aktaş’ın moderatörlüğünde gerçekleşen panelde “TCMB Yapısal Ekonomik Araştırmalar” Genel Müdürü Doç. Dr. Semih Tümen, “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı” Müsteşar Yardımcısı İsmail Yücel, “Metro Toptancı Market Meyve ve Sebze Kategori” Müdürü Birol Uluşan, “Beyoğlu Belediyesi” Başkanı Ahmet Misbah Demircan ve “TİDER” Kurucu Başkanı H. Serhan Süzer gıda atık ve kayıp politikalarına dair görüşlerini paylaştılar.
Aydınlık Gazetesi - 12.01.2018, Cuma
12.01.2018
