25.07.2017 / Cengiz Çakır - Tarımsal Kooperatifçilik Üzerine
Bu yazıda sunulan bilgiler, ömrünü kooperatifçiliğe adamış Prof. Dr. Ayhan Çıkın’ın, “Bir Başkadır Kooperatifçilik” adlı eserine dayanmaktadır. Kendisini 28 Şubat 2017 günü yitirdik. Sevgili arkadaşımız birikimiyle bizleri aydınlatmayı sürdürecektir.
Dünya ölçeğinde 2.6 milyon kooperatif vardır. Kooperatif ortaklarının sayısı bir milyardan fazladır. 250 milyon insan kooperatiflere ait işletmelerde çalışmaktadır. Bu toplam çalışan sayısının yüzde 12’sidir. Kooperatifler çok uluslu firmalardan yüzde 20 daha fazla istihdam yaratmıştır. Kooperatifler G20 ülkelerinde 3 trilyonluk dolarlık iş hacmine sahiptir. Kooperatiflerin iş hacmi dünyanın yedinci büyük ekonomisi olan Brezilya’nın gelirine eşdeğerdir.
Kooperatifçilik Önce İnsan Demektir
Kooperatif ortakları ekonomilerini iyileştirmeleri yanında toplumsal ve kültürel ihtiyaçlarını da karşılamayı düşünürler. Kooperatifçiler topluma özgürlük, eşitlik ve adalet değerlerini somutlaştıran çalışma kurallarını önerirler.
Kooperatifçiler:
* İnsanların ekonomil sorunlarına bizzat kendilerinin çözüm aramasını özendirir.
* Karşılıklı yardımlaşma ve sorumluluk duygusunu geliştirir.
* Ortaklaşa çalışmanın yarattığı öğrenme becerisiyle insanlığın gelişmesine katkıda bulunur.
* Ekonomik zenginliğe / varlığa ulaşmayı kolaylaştırır.
* Demokratik dayanışma yoluyla insanlar arası iletişimi ayrıcalıklı kılar.
* Kalıcı ve devredilemez nitelikli işletmelerin ortaya çıkmasıyla ortaklaşa mirası zenginleştirir.
Kooperatif, varoluş nedenini kendi üyelerinin gereksinmelerinin karşılanmasında bulan bir topluluk (dernek) ile bir işletmenin bileşimidir. İşletme, ortaklara ekonomik gelişme ve kalkınma fırsatı yaratırken, dernek özelliği de üyelerine toplumsal ve insancıl gelişmenin yollarını açar.
Tarım Kooperatifsiz Gelişemez
Tarımsal kooperatifçilik bir devlet politikası olarak ele alınmalıdır. Bu kapsamda:
1. Kooperatifçilik eğitimi ve yayımı geliştirilmelidir.
2. İvedi olarak bir kooperatifler bankası kurulmalıdır.
3. Kooperatifçilikle ilgili toplumsal ve ekonomik yapıya uygun hukuksal düzenleme yapılmalıdır.
4. Tarım için tercihli bir kooperatifçilik politikası olmalıdır.
5. Kooperatif yöneticisi yetiştirme ve çalıştırma konusu üzerinde önemle durulmalıdır.
6. Kooperatifçilik konusunda araştırma ve geliştirme çabaları hızlanmalıdır.
7. Kooperatifler arası işbirliği özendirilmelidir.
8. Kooperatiflerin ekonomide ve tarımda bütünleşik politikaların aracı olduğu göz önünde tutulmalıdır.
Tarımı yeni ekonomik yapılanmalarla bütünleştirecek en uygun kurumsallaşma şekli kooperatifçiliktir. Kooperatifler tarımsal ürünlerin değerlendirilmesi konusunda çiftçilerin ihtiyacını karşılar. Aynı zamanda tüketicilerin gıda güvenliği ve kalite istekleri yerine getirilir. Bu nedenle etkili bir gıda üretim politikası ancak kooperatifler aracılığıyla kurulabilir.
Türkiye tarımsal açıdan dünyanın sayılı ülkelerinden biridir. Bu kaynakların harekete getirilmesinde kooperatifler en önemli araçlardan biridir.
Aydınlık Gazetesi Ege Eki - 25.07.2017, Salı
25.07.2017