09.07.2017 / Yangın Söndürmek Önleminden Pahalı
Türkiye’de son 10 günde 147 yerde yangın çıktı.
Türkiye’de son 10 günde 147 yerde yangın çıktı. Yangınlarda 2 bin 184 hektar orman ve tarım arazisi zarar gördü. Bu hafta Antalya, Muğla, Isparta ve Burdur illeri için yüksek hava sıcaklıkları ve düşük nem nedeniyle orman yangınlarına karşı dikkatli olunması uyarısı yapıldı. Uyarılar toplumda karşılığını ne ölçüde buluyor? Ormanlar nasıl korunmalı? Yangın sırasında ve sonrasında müdahale nasıl olmalı? Ve doğru bildiğimiz yanlışlar... “Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi” Başkanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi ve “Karabük Üniversitesi Orman Mühendisliği, Ormancılık Politikası ve Yönetimi Ana Bilim Dalı” Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ufuk Coşgun ile orman yangınlarını mercek altına aldık.
Her Sene 21 Bin Hektar Yanıyor
Yrd. Doç. Dr. Ufuk Coşgun, “Türkiye’de her sene aşağı yukarı bin 200 yangın çıkıyor ve bu yangınlarda da 21 bin hektar alan yanıyor. 80 yılımızın gerçeği, bizim belirli sayıda ve belirli miktarda ormanımız yanmak durumunda. Biz bunu her yıl daha alt seviyeye nasıl düşüreceğiz? Eğer bunları ortaya koyabiliyorsak, biz vatandaşımızla ormancılık olarak barışık hale geliyoruz demektir” diye konuştu.
Uzmanlarımıza göre yanan bölgenin topoğrafik yapısını, rüzgar özelliklerini, orman karakterini bilen, yerel bilgi ve deneyimi olan personelin rotasyon uygulamasıyla yerinin değiştirilmesi büyük risk. Deneyimsiz orman personeli adeta yolunu kaybediyor ve hasar katlanıyor. Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, geçen yıl ki “Kumluca Yangını”nı hatırlatarak, alanı ve yangını bilmeyen, deneyimsiz personelin yangınla mücadele çalışmalarının öncesi ve sonrasında etkili olamadığını belirtti. Çünkü, uzun yıllar görev yapan, bölgeyi iyi tanıyan personel rotasyon uygulaması nedeniyle bölgeden alınmıştı.
Yanlış Bilinen Doğrular
Prof. Neyişçi’ye göre, “Orman Bakanlığı’nın açıkladığı gibi, anız yakmayı yasaklamakla, piknik yapmayı yasaklamakla yangın önlenmez. Hatta fazlasıyla piknik alanları yapılmalı. Bu alanlara görevlilerini yerleştirmeli ve insanlara, mangal da yakarak orman yangınına neden olmadan piknik yapılacağını da öğretmeli. Yurttaşlar mangal artıklarını mutlaka toprağa gömmeli.”
Ve doğru bilinen bir yanlış daha: Bize ögretildiği gibi şişe kırıkları mercek işlevi görüp orman yakmıyormuş. “Bu şekilde bir yangın ihtimali 10 milyonda birdir” diyen Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, yanan orman arazilerinin imara açılacağı şeklindeki suçlamaların da asılsız olduğunu belirtti. Prof. Neyişçi, bu alanlara yeniden ağaç dikmenin zorunlu olduğunu, buraları imara açmanın “Anayasa”ya göre suç sayıldığinı ve imkansız olduğunu kaydetti.
En Etkili Çözüm: Denetimli Yakma
“Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi” Başkanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, denetimli yakma tekniğinin, yangın olasılığını yüzde 76 oranında düşüren en etkili önlem olduğunu söyledi:
“Kış aylarında, uygun koşullar altında bu ince, kolay yanabilenleri ortadan kaldırmak zaman denetimli yakma teknikleriyle, son derece ucuz ve etkili bir yoldur. Bu yolla yangınla ilgili bilgi ve deneyimleriniz de artar.” “Karabük Üniversitesi Ormancılık Politikası ve Yönetimi Ana Bilim Dalı” Başkanı, Yrd. Doç. Dr. Ufuk Coşgun da önleyici politikalar ve eğitimin önemine dikkat çekti. Coşgun, yangınla mücadelede helikopter ve uçak alımı ve kullanım maliyetine ayrılan bütçenin çok daha azına yangın önleme tedbirleri alınması gerektiğini savundu. Coşgun’un önerdiği tedbirlerden biri de ara kesit alanlar oluşturmak: “Sahada, tarım alanlarıyla orman alanları arasında bir ara kesit alan oluşturulmalı. Bu uygulamanın iki amacı var: Birincisi yangına olası ulaşım kolaylığının sağlanması, diğeri de orman sınırına yakın bölgede olası bir yangının geçişini önlemek.”
İki uzman da, orman yangını yönetiminin ciddiyetle yürütülmesi gereken bir iş olduğunu vurguladı:
“Bu bir savaş yönetmek gibi bir şeydir. Orman yangını ‘Orman Bakanlığı’nın sorumluluğundadır, ama ormanlar toplumun hepsinindir. Onun için de ormanlar yanıyorsa, bunu söndürecek olan toplumun kendisidir.”
Aydınlık Gazetesi - 09.07.2017, Pazar
09.07.2017