29.08.2017 / Denetimsiz Kesilen Kurban, Ülkeye Zarar
Bayrama günler kala kurban kesecek olanlar kesim planları üzerinde kafa yorarken, uzmanlar uyarılarda bulunuyor. Çünkü hijyenik ortamlarda kesilmeyen kurbanlar hastalıkları ve ekonomik kayıpları beraberinde getiriyor.
“Kurban Bayramı”nda ibadetini gerçekleştirmek isteyen vatandaşların çoğunun kesimi ilk gün yapmak istemesi, satış ve kesim alanlarının standartlara uygun olmayışı ve kesimin uzman kişilerce yapılmaması çevre ve halk sağlığını olumsuz etkiliyor. Denetimsizlik ve organizasyon hatalarından kaynaklanan sağlıksız kesimler sonucu hem tüketicilerin sağlığına yönelik tehditler hem de hayvancılık sektörü için önemli kayıplar yaşanıyor.
“İstanbul Meslek Odaları Koordinasyonu” adına (İstanbul Tabip Odası, İstanbul Barosu, İstanbul Eczacılar Odası, İstanbul Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası, İstanbul Diş Hekimleri Odası, İstanbul Veteriner Hekimler Odası) “Aydınlık”a açıklama yapan “İstanbul Veteriner Hekimler Odası” Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, denetimsiz kesilen kurbanın ortaya çıkaracağı zararları anlattı. Arslan, “Hijyenik ortamda ve standartlara uygun kesilmeyen kurbanlar toplum için büyük tehlikeleri beraberinde getiriyor. Yetkililerin önemsiz olarak gördüğü kurban kesimine dair bir dizi önlem alınması gerekiyor” dedi.
Gelişigüzel Kesimler Ekonomiyi de Etkiliyor
Şehir merkezlerinde kurulan hayvan pazarlarından kaynaklanan koku, çevre kirliliği ve vektörlerde de (sinek, pire, kene, fare vb.) artışlar oluyor. “Kurban Bayramı”nda gelişigüzel yapılan kesimler; deri, kemik, kan, iç organların düzenli bir şekilde alınmaması ve değerlendirilmemesinden dolayı milyonlarca liralık ekonomik kayıplara neden oluyor. Kesim sonrası oluşan insan gıdası olarak tüketilmeyen yan ürünler (kıl, deri, bağırsak içeriği, kan, kemik, tırnak vb.) ile birçok hastalık etkenini taşıyan atıklar olumsuzlukların artmasına da neden oluyor. Her yıl “Kurban Bayramı” döneminde karasinek populasyonu çok büyük oranda artmaktadır. Karasinekler yumurtalarını gübre, çöp, organik atık vb. yerlere bırakmaktadır. Özellikle “Kurban Bayramı” döneminde oluşan gübre ve organik atıklar ile İstanbul’da ilçe merkezlerinde karasinek üremesi had safhalara ulaştığından, halk sağlığını olumsuz etkilemekte ve karasinek mücadelesi için yapılan ilaçlama ile de ekonomik kayıplara ve çevre kirliliğine yol açmaktadır.
Zoonoz Hastalıklar Yüzde 15 Artıyor
Prof. Dr. Murat Arslan, kontrolsüz kesilen hayvanların insanlara hastalık bulaştırdığını da önemle belirtti: “Kontrolsüz kesim sonrası hayvansal atıklar gelişigüzel etrafa atılıyor. Sokak hayvanları (kedi, köpek) tarafından tüketilen hayvansal atıklar ile hayvanlardan insanlara geçen zoonoz hastalıkların görülme sıklığı ‘Kurban Bayramı’nda yüzde 15 oranında artıyor.”
Vatandaşlar Kesim Merkezlerine Teşvik Edilmeli
Veteriner hekim Prof. Dr. Murat Arslan, kurban hizmetlerinde halk sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve ekonomik kayıplar olmaması için önerilerde bulundu:
* Özellikle büyük şehirlerde kurban ibadetinin asgari teknik ve hijyenik şartlarda gerçekleştirilebilmesi için şehir merkezleri dışında yeterli sayıda tam donanımlı satış ve kesim merkezleri oluşturularak hiçbir hayvan şehir merkezi içine alınmamalıdır. Tam donanımlı bu merkezlerde randevu sistemi ile 3 gün boyunca 24 saat kesim yapılabilmelidir. Vatandaşlarımızın özellikle “Kurban Bayramı”nın ilk gününde kesim yaptırmak istemeleri kesim yerlerinin kapasitesinin yetersiz kalmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple kesim işleminin 3 güne yayılması sağlanmalı ve kesimlerin geceleri de yapılabildiği hacdaki kesim sistem uygulamaya konulmalıdır. Geceleri ve bayramın 2. ve 3. günleri kesim hizmeti almak isteyen vatandaşlarımıza düşük fiyatlar sunularak teşvik edilmelidir. Satış ve kesim noktaları dışında kesim ve satışa kesinlikle izin verilmemelidir.
* Satış ve kesim noktalarında halk sağlığının korunabilmesi amacıyla kesim öncesi hayvanın muayenesi ve kesim sonrası tüketime sunulacak etin (gövde - iç organlar) muayenesi hayvanlardan insanlara geçen hastalıkların kontrolünü sağlamak amacıyla mutlaka görevli veteriner hekim tarafından yapılmalıdır. Veteriner hekim tarafından muayenesi yapılıp uygun görülen sağlıklı etler tüketilmelidir. Zoonoz hastalıkların denetimli kesim ve muayene ile büyük ölçüde engellenebildiği unutulmamalıdır. Karkaslar parçalama ünitesinde parçalanıp paketlendikten sonra vatandaşlarımıza teslim edilmelidir.
* Kesimler ehliyetli ve tecrübeli kişilerce yapılmalı, hayvanların acı çekmesini önleyecek bir kesim sistemiyle ibadetini gerçekleştirmek isteyen vatandaşlarımızın hizmetine sunulmalıdır. Ayrıca kesimi yapacak kişilerin sağlık kontrolleri “Sağlık Bakanlığı” tarafından yapılmalıdır. Bireysel kesimlerin önlenmesi için halkı bilinçlendirici afiş, broşür vb. duyuru yöntemleri kullanılmalıdır.
* Modern tesislerin açılması kaçak kesimleri ve kayıt dışı hayvan kesimlerini önleyecektir. Toplu kesim yerlerinde yapılan kesimler sonrası atıkların toplanarak değerlendirilmesi ekonomik geri dönüşüm sağlayacaktır. Bu sayede kurban bayramında ortaya çıkan hayvansal atıklar (kan, deri, iç organlar) sanayide değerlendirilerek ülke ekonomisine kazandırılmış olacaktır. Ekonomik açıdan değerlendirilemeyen hayvansal atıklar zoonoz hastalıkların yayılmasını önlemek amacıyla uygun şekilde imha edilmelidir.
* Hükümetin sıfır vergiyle hayvan ve et ithalatına izin verdiği bu dönemde bir darbe daha alan üreticinin bayramdan kazançlı çıkması, vatandaşlarımızın sağlıklı ve ucuz et tüketeceği bir bayram olması için denetimler üst düzeyde yapılmalıdır.
Aydınlık Gazetesi - 29.08.2017, Salı (Müjde Oktay)
29.08.2017
