16.12.2015 / Melih Baş - Paris İklim Zirvesi 2015
Paris’te toplanan 200’e yakın ülke siyasal temsilcileri, küresel ısınma sorunuyla ilgili bir karar alıp, imza altına aldılar. Kararda küresel ısınmadaki artışın 2 derecenin altına düşmesi ve 1.5 derecenin hedeflenmesi, 21. yüzyılın ortasına dek fosil yakıtların kullanım dışı kalması ile iklime etkinin nötr hale getirilmesi yer alıyor. Bu karar doğa dostları için tam istenilen bir karar değil; ama kömür, petrol, gaz gibi fosil yakıtların toprakta kalması ve yatırımcıların bu tür yakıtlar konusunda yatırıma yönelmemeleri için bir sinyal olarak yorumlanmaktadır. İmzalanan sözleşme, yükselen denizlere, şiddetlenen fırtınalara, daha derin taşkınlara maruz halklara kısa erimde fazla bir şey getirmiyor. Ama konulan hedef fosil yakıtların yüzde 80’inin toprak altında kalmasını gerektiriyor. İmzalayan ülkelerin hedefe ulaşmak için her 5 yılda bir hesap vermeleri de kararlaştırıldı. Bunun bir son değil ama bir evrenin kapanıp, yeni bir evrenin açılması anlamına geldiği yorumları yapılıyor. Hükümetlerin bu kararın arkasında durmaları ve buna yönelik çalışmaları, elbette ki, halkların bu konuda işin takipçisi olup, hükümetlerine kamuoyu baskısı yapmaları ile olanaklı. Çünkü gerçek ve asıl istem, bu konuda gelişme değil, yaşanabilir bir dünya. Bunun için de tüm fosil yakıtlardan vazgeçilip, yüzde 100 yenilenebilir enerjiye ve “ENVER”e (enerji verimliliği) yönelmek.
***
“ENVER Derneği”nin örütbağında ülkemizin “Enerji Verimliliği Strateji Belgesi”ne de ulaşabilirsiniz. Enerji verimliliği; enerjide arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilir kılınması, iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması ve çevrenin korunması gibi ulusal stratejik hedefleri tamamlayan ve bunları yatay kesen bir kavramdır. Kişi başına enerji kullanımı yüksek, aynı zamanda da birim yurtiçi hasıla başına az enerji kullanan ülkeler arasında yer almak temel amaçtır.
Bu amaç doğrultusunda yukarıda andığımız “ENVER Strateji Belgesi”nde; 2023 yılında, 2000 yılı “ABD Doları” değeriyle ve 1998 GSYH serisiyle 1.000 Dolarlık GSYH başına birincil enerji kullanımının 2008 yılı değeri olan 282 litreden en az 225 litreye, 1 dolarlık GSYH başına elektrik kullanımının ise 2008 yılı değeri olan 0.53 kWh’den en az 0.42 kWh’e indirilmesi temel hedefler olarak kabul edilmiştir.
***
Küresel ısınma sorununa düzeltimci (reformist) çabaların, örnekse etkili bir karbon piyasası işletimi vb. gerçek çözüm olamayacağı, köktenci çözümün daha tutumlu ve temiz enerji kullanımı olduğu, yaşam biçimimizi değiştirip, sürdürülebilir yaşama geçmek olduğu unutulmamalıdır.
Peki eğer alınan karara uyulmaz da ısınma 2 derece olursa, neler mi olacak? “Birleşmiş Milletler Raporu”na göre, nasipse, su sıkıntısı baş gösterecek, Kuzey Amerika’da kum fırtınaları tarımı yok edecek, deniz seviyeleri yükselecek, gezegendeki canlı türlerinin bir kısmı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaklar. Bir kısmı dediysek, fazla değil, yüzde 30’u! Bu yüzde 30’a kimler mi girecek? Elbette ki, öncelikle tabiat anaya karşı suç işleyenler, sonra da onları seyredenler.
………………………………………………
Aydınlık Gazetesi - 16.12.2015, Çarşamba
16.12.2015
