20.05.2014 / Erime Hızı İki Katına Çıktı!
Antarktika’daki buzul erime hızı 2010-2013 arasında bir önceki gözlem dönemine göre iki misline çıktı.
Yeni ölçümler özel olarak buzulların ölçümünü yapmak üzere tasarlanmış bir radar yerleştirilen Avrupa’nın “Cryosat” uzay aracından geldi.
Son değerlendirmeye göre, Antarktika’nın buzul kaybı dünyada deniz seviyesini yılda 0.43 mm yükseltecek düzeyde.
Uzmanlar, bulguları “Geophysical Research Letters” adlı bilim dergisinde yayımladılar.
Yeni araştırma 2010-2013 yılları arasında yapılan ölçümlere dayanıyor ve başka uydulardan 2005 ile 2010 yılları arasında yapılan gözlemleri güncelliyor.
“Cryosat” üzerindeki altimetre, kar yağışıyla kalınlaşan ve erime yoluyla incelen buzul tabakasının yüksekliğindeki değişimi ölçebiliyor.
Araştırma, kıtayı üç bölgeye ayırmış. Batı ve Doğu Antarktika ile Güney Amerika’ya doğru uzanan Antarktika Yarımadası.
Bütün olarak “Cryosat” üç bölgenin ortalama buzul kalınlığı kaybının yılda 2 cm olduğunu ortaya koyuyor.
“Cryosat”ın çift antenli hesaplamaları buzulların şeklini çok başarılı bir şekilde çıkarmasını sağlıyor.
Üç bölgeye tek tek bakıldığında yıllık buzul kaybı Batı’da 134 milyar ton, Doğu’da 3 milyar ton ve Antarktika yarımadasında 23 milyar ton.
Doğu Antarktika’daki buzullar daha önceki gözlem döneminde, o dönem yaşanan olağanüstü kar yağışı nedeniyle erime değil kalınlaşma göstermişti, ama bu dönem çok az bir kayba uğruyor.
Beklendiği gibi en büyük erime Batı Antarktika’daki buzullarda.
Burası “Amundsen Körfezi” adı da verilen bir bölge ve üzerindeki altı dev buzul şu anda çok büyük bir hızla eriyip küçülüyor. Bu erimeye ısınan okyanus sularıyla temas yol açıyor.
Uzmanlar ılık okyanus sularının Antarktika’ya değişen iklim nedeniyle daha kuvvetlenen rüzgarlar tarafından sürüklendiğini söylüyorlar.
Batı Antarktika’daki “Smith Buzulu” “Cryosat” ölçümlerine göre her yıl 9 metre inceliyor.
Gelecek Ne Gösteriyor?
Batı Antarktika ya da “Amundsen Körfezi”nin geleceği konusunda yakınlarda yayınlanmış iki değerlendirme var.
Bunlardan birisi, bu bölgedeki buzulların artık geriye dönüşsüz bir şekilde kaybolduğu sonucuna varıyor.
Buzulun belli bir parçasına odaklanan diğer çalışma ise geriye dönüş ihtimali olabileceğini ama bunun yüzlerce yıl alabileceğini söylüyor.
Kısacası şu anda Antarktika’nın en hızlı eriyen bölgesi “Amundsen Körfezi”nin geleceği konusunda ise uzmanlar henüz net tahminlerde bulunamıyor.
Batı Antarktika’daki altı buzulun tümünün erimesi halinde dünya denizlerinin seviyesinin 1 metre 20 santim yükselteceği hesaplanıyor.
Üstelik bu Antarktika kıtasının deniz seviyesi üzerindeki potansiyel etkisinin sadece çok küçük bir bölümü.
Kıtanın tamamı üzerinde yaklaşık 26,5 kilometreküp buzul var ve bunun deniz seviyesi olarak karşılığı 58 metre.
Antarktika’nın büyük bir kısmı dünyanın diğer kısımlarını etkisi altına alan ısınmadan önemli ölçüde yalıtılmış konumda ama uzmanların her türlü değişikliği ve bu değişikliklerin hızını sürekli gözlemlemesi özellikle deniz seviyesi konusunda ileriye yönelik tahminler geliştirmek ve önlemler alabilmek açısından büyük önem taşıyor.
Gazete Vatan - 20.05.2014, Salı
20.05.2014
