04.02.2013 / İbrahim Ortaş - Çukurova Üniversitesi'ne Tahsis Edilen Arazilerin Tahsislerinin Kaldırılması ve Adana Kentinin Gelişimi Hakkında Görüş
Tartışma Yoksa Üniversite de Yoktur!
İki haftadadır cukurovaoed@googlegroups.com ortamında bazı öğretim üyeleri üniversite arazileri üzerindeki tahsisin kaldırılması konusunu tartışıyorlar. ve özellikle de konu hakkında geniş bilgi talep ediyorlar. Özellikle de “Ziraat Fakültesi” dışında tartışmayı başlatan hocalarımız süreçten rahatsız olduklarını ve konu ile ilgili doğrudan bilgi edinmek istediklerini belirtiyorlar. Doğal olarak üniversitenin arazi sorunu salt üst yönetimlerin sorunu değil, tüm üniversitemizin, Adana’nın, hatta insanlığın ortak sorunudur. Bu nedenle konunun acilen bütün yönleri ile kamuoyu ile paylaşılması ve herkesin doğru bir şekilde bilgilendirilmesi gerekmektedir. Tartışmayı hem üniversitemiz hem de Adana’nın sağlıklı gelişimi için çok önemsiyorum.
Maliye Bakanlığı Üniversiteye Arazi Üzerindeki Tahsisi Tek Taraflı Olarak Kaldırdı
Konu değişik vesileler ile kamuoyunun bilgisine sunulmuş olmakla birlikte daha net anlaşılması bakımından yeniden sorunu tanımlamakta fayda bulunmaktadır. Söz konusu süreç 31/03/2011 tarihinde “Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi”nin (ABTÜ) kuruluşu ile başlayan süreçte üniversiteye kampüs yeri arayışı ile ateşlendi. Elimize ulaşan bilgiye göre “Çukurova Üniversitesi” yönetiminin bulunmadığı, ancak “Maliye”, “Kalkınma” ve “Milli Eğitim Bakanlıkları” müsteşarları, “YÖK” Başkan Vekili, “Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu” Genel Müdürü, “ABTÜ” Rektörü, Adana Belediye Başkan Vekili ve Adana Valisi’nden oluşan kurul yeni üniversite yerleşkesi için aşağıda belirtilen alanı uygun gördüğünü belirtmiş ve kurul üyeleri de imza koymuşlardır. Kurulun teklifinden sonra “Maliye Bakanlığı” adına “Adana Defterdarlığı” tahsisi “Çukurova Üniversitesi”nde olan “Adana ili Sarıçam ilçesi Balcalı Mevkii”nde, üniversitemiz yerleşkesinde bulunan, mülkiyeti “Hazine”ye ait, 203 ada 4 parsel numaralı 414.428 m2 yüzölçümlü taşınmaz ile mülkiyeti hazineye ve üniversitemize ait, 203 ada 2 parselde kayıtlı 1.376.257.55 m2 yüzölçümlü taşınmaz hazine hissesine karar verilmiş denilmektedir. Bunu takiben “Çukurova Üniversitesi” konuyu “İdare Mahkemesi”ne taşımış ve tahsisin kaldırılması durdurulmuştur. Maliye avukatları konuyu yeniden dava etmişler, ancak mahkeme yeniden tahsisin “Çukurova Üniversitesi”nde kalması yönünde karar vermiştir.
Gerek Adana’daki sivil toplum örgütleri ve gerekse mahkemenin kararı ile davanın üniversite lehine olduğu düşüncesi ile üniversitenin arazilerine bir daha talepte bulunulmaz düşüncesindeydik. “Maliye Bakanlığı” Sayın Bakan Mehmet Şimşek Bey’in 12.12.2012 tarih ve B.07.0.MEG.0.13.00.00.310/01 3121-106857 sayılı yazısı ile “Çukurova Üniversitesi Yerleşkesi”nde “Turunçgil Gen Bahçesi Alanı”nın da bulunduğu 203 ada, 2 parsel nolu ve 1.376.257.55 m2 yüzölçümlü taşınmazın 685.240.00 m2’lik kısmı ile yine 203 ada, 4 parsel nolu ve 414.428,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın “Çukurova Üniversitesi”ne olan tahsisinin kaldırıldığını ve tahsisi kaldırılan alanın “Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi”ne kampüs kurmak üzere tahsis edildiği ifadesi ile konu yeniden gündeme gelmiş oldu.
Tahsisin Kaldırılması Üniversite Özerkliğini Hiçe Saymaktır
Yukarıda belirtildiği gibi ilgili bakanlık müsteşarları ve “YÖK” Başkan Vekili’nin “Çukurova Üniversitesi”nin rızasını almadan üniversiteye bırakılan alan üzerindeki tahsisi kaldırmasına karar vermeleri her şeyden önce üniversite özerkliğini hiçe saymaktır. Üniversite tüzel kişiliğini dikkate almadan kendisine tahsisli üzerinde eğitim ve araştırma yapılan bir alanın elinden alınması özerkliğe vurulmuş bir darbedir.
Söz konusu arazilerin üniversitenin elinden alınması, binlerce genetik materyalin elden çıkarılması, tarım topraklarının elden çıkarılması, “Ziraat Fakültesi”nin kamuoyundaki itibarının zayıflatılması, üniversitemizin kamusal görevini saygınlıkla yapmasına engel olacak ve bu durumda bütün taraflar, başta ülkemiz zarar görecektir. 1980’li yılarda güçlü bir üniversite öngörüsü ile buraya gelen nitelikli bilim insanlarının yarattığı etki ile halen üniversitemiz 170 üniversite içinde ilk 16-20. sırada bir üniversite konumundadır.
Biyolojik çeşitliliğin yok olduğu, bitki genetik materyalinin korunmadığı, toprağın amaç dışı kullanıldığı bir ortamda yaşamın da sağlıklı olmayacağı açıktır. İnsanlığın geleceğinin toprak ve bitki zenginliğinin varlığına bağlı olduğunu tarihsel bir görev olarak bilen bilim insanları için toprağın amaç dışı kullanımı temel ilkelerimiz ile çelişmekte olup amaç dışı kullanım kabul edilemez.
Üniversitenin Görüşü ve Rızası Olmadan Araziler Üzerindeki Tahsisin Kaldırılması Üniversiteye de Adana’ya da Zarar Verecektir
Adana için artıları ve eksileri yeterince tartışılmadan yeni üniversite için alınan karar Adana için zararlı da olabilir. Değişik vesilelerle ifade edildiği gibi yeni üniversitenin “Çukurova Üniversitesi”nin yanı başına kurulması bölgeyi sağlıksız bir büyümeye yöneltecek ve artan talep ileride üniversite arazileri ve çevredeki diğer tarım topraklarının yerleşime açılmasına neden olacaktır. Bu nedenle Adana’nın yararına yeni bir cazibe merkez yaratmak ve önünü açmak için yeni “Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi”nin Adana’nın kuzey batısında tarımsal potansiyeli düşük araziler üzerine kaydırılmasının daha yararlı olacağını birçok bilim insanının düşündüğünü görüyoruz.
Adana’nın geleceğini planlayan yerel ve mülki erkan Adana’nın gelişmesine öncülük etmek istiyorsa ileride problem oluşturacak ve kentin gelişiminin önünü kapatacak girişimlerden kaçınması ve daha uzun erimli projeksiyonlar geliştirmesi gerekir. Bunun için geniş bir tartışma ve kamuoyu görüşünün alınmasında yarar bulunmaktadır.
Yaşanan gelişmeler doğadan, ekolojiden ve çevre bilincinden yoksun, aynı zamanda toprak değerleri ve mevzuatına aykırı şekilde, dahası bölgenin en gelişmiş üniversitesi ve bünyesindeki “Ziraat Fakültesi”nin görüşleri alınmadan siyasal zorla el konulması bilimsel bir kuruma karşı yapılmış büyük bir haksızlığın ötesinde bu toprak değerleri, Adana ve Çukurova için de büyük bir kayıptır.
Kamu Yararı Tahsisin Çukurova Üniversitesinde Kalmasını Gerektiriyor
Yerleşik konumdaki “Çukurova Üniversitesi” ulusal ve uluslararası alandaki taahhütleri gereği üniversitemiz kuruluş ilkesini geliştirerek bölgesel bir üniversite olarak rüştünü ispatlamış olup söz konusu kamusal görevini yerine getirmesi için tahsis edilen arazi üzerindeki genetik materyal dahil, tarımsal araştırma alanlarının bilimsel araştırma ve eğitim amacı ile üniversitede kalması gerekir. Aksi durumda ulusal ve uluslararası alanda kamusal görevi zedelenmiş olacaktır. Bu bağlamda söz konusu tahsisin üniversitede olması kamu yararının en iyi şekilde korunmasını sağlamaktadır. Yeni üniversite “Çukurova Üniversitesi”nin himayesinde kurulmuş olup yeni üniversitenin kentin bir başka bölgesinde kurulması, güçlenmesi üniversitemizin de sevinçle karşılayacağı bir durum olacaktır. Bu alan üzerinde kurulması durumunda ise ister istemez yapılaşma paralel olarak gelecektir.
“Maliye Bakanlığı”nın tahsisi kaldırma yazısında kamu yararı ilkesinin dikkate alınması savı ileri sürülmüş ve başka bir üniversite yerleşkesi için kaynak tasarrufunda bulunulduğu belirtilmiştir. Kamu yararı dikkate alınacaksa mevcut hali ile üzerinde binlerce değişik bitki türü bulunan ve halen Adana’nın akciğeri olan, kente sağlıklı nefes aldırtan ekili dikili alanın öncelikle kurulu planlı ve yerleşik üniversite olan “Çukurova Üniversitesi”nin tasarrufunda kalmasını gerektirmektedir. Kaldı ki yeni kurulan üniversitenin bu genetik varlığı ve tarımsal araştırmaları sürdürecek “Ziraat Fakültesi” de yoktur.
Ayrıca konunun modern kent anlayışı, sağlıklı toprak yönetimi, bilimsel ve insani anlayışla çözülmesi beklenirken hukuki yollara başvurulmasının bile bir şekilde baskılanmaya çalışılması çok düşündürücüdür.
Sonuç olarak:
1. Mevcut hali ile dünyada sınırlı miktarda olan tarım topraklarının amaç dışı kullanımı bilimsel ilkelere aykırıdır. Yasal olarak da 5403 sayılı “Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu”na göre “Sulu Mutlak Tarım Arazisi” ve “Sulu Dikili Tarım Arazisi” niteliğindeki alanlar alternatifi olmadıkça amaç dışı kullanıma açılamaz. Söz konusu alanın bina ve benzeri yerleşim yerine dönüştürülmesi bu bakımdan toprak koruma kurulu tarafından mutlaka yasaya uygun görülmeyecektir.
2. Adana gibi plansız gelişen bir kent için “Çukurova Üniversitesi Yerleşkesi” önemli bir hava alma koridoru görevi yapmış ve kentin sağlığına katkıda bulunmuştur. Korunmasının gerekliliği ileride daha iyi anlaşılacaktır.
3. İçiçe iki üniversitenin varlığı üniversite çeşitliliği açısında da uygun değildir. Her üniversite Adana’ya farklı bir çeşitlilik ve zenginlik katmalıdır. Bu nedenle farklı mekanlarda farklılıklar oluşturmaları önemsenmelidir. İyi düşünülmemiş bir yapılanma ileride Adana’nın gelişimini olumsuz da etkileyebilir.
4. Adana kentinin trafiği özellikle Seyhan-Yüreğir arasında sorunlu olmaktadır. İki üniversitenin aynı alanda olması, kent trafiği açısından sorunları arttıracaktır. Bu konu başta kent yöneticilerinin öncelikli alanı olmalı, sonra da bizler gibi zamanının önemli bir kısmını trafikten geçirenler için ileride daha da büyük sorunlar oluşturması engellenmelidir.
5. Üniversite özerkliğine saygı gösterilmelidir. 1969 yılında üniversite kurulsun diye “Çukurova Üniversitesi”ne hibe edilen bu alanların bugün üniversitenin bilgisi dışında elinden alınması üniversite özerkliği ve tüzel kişiliğine karşı yapılmış bir haksızlıktır.
Bir kez daha belirtelim ki yeni “Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi”sine karşı değiliz, yerleşke için istenen yerin tarım toprağı olması, üniversite ve kent kültürüne katkı yapmamasına karşıyız. Tarıma uygun olmayan bir alanda kentin planlanmasına uygun, gelecekte kente zenginlik katacak bir şekilde yeni bir yerleşkenin bulunması önemlidir. Adana kentinin küçük hesaplar ile değil daha gelişmiş, refahı yüksek, yaşanabilir bir kent olması için sağlıklı bir planlamaya dayalı yapıya kavuşması gerekir. Ranta değil, insan ve doğaya önem veren yaşanılabilir ve yönetilebilir bir kent için “Çukurova Üniversitesi Yerleşkesi”nin bütünlüğü korunmalıdır. Özetle, ilgililerin bu konuya bilimsel ve ekolojik açıdan önem vererek karar almalarını bekliyoruz.
04.02.2013, Adana
04.02.2013
