14.09.2017 / Mecit Ünal - Bir Daha Gelmemek Üzere...

İstanbul elden gidiyor! Şehre dışardan gelen, birazcık İstanbul’u bilen hemen herkesin bir bakışta gördüğü bu...

İstanbul’da yaşayanlar da bunun farkında.

Hayatının büyük bir bölümünü İstanbul’da yaşamış biri olarak tepelerinden başlayarak her şeyini bir bir yitiren şehirdeki bu baş döndürücü değişimi içim burkularak izliyorum.

“Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul” diyordu ya Yahya Kemal, “Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer. / Ömrüm oldukça, gönül tahtıma keyfince kurul! / Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer...” şiiri gibi şarkısı da tarihe gömülmüş çoktan; İstanbul’a hiçbir tepesinden bakılamaz artık!

Kitsch

Doğasını da tümden yitirmiş bu şehir şiirlerdeki, şarkılardaki o İstanbul değil çok uzun bir zamandır. Fikret’in “Sis”te anlattığı o “bin kocadan arta kalan kız”, yerden mantar gibi biten her türden gökdelen, metro, köprü, viyadük, kavşak, kaldırım inşaatlarıyla, her saat keşmekeş içindeki trafiğiyle, her an birbirinin gırtlağına sarılmaya hazır insanlarıyla şimdi bir başka -distopik- gerçek.

Sarmış ufuklarını senin gene inatçı bir duman,
beyaz bir karanlık ki, gittikçe artan
ağırlığının altında her şey silinmiş gibi,
bütün tablolar tozlu bir yoğunlukla örtülü;
tozlu ve heybetli bir yoğunluk ki, bakanlar
onun derinliğine iyice sokulamaz, korkar!

Pilot Şehir

İstanbul tekil bir örnek değil bu konuda. Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antep, Antalya... kendi çapında bir metropol olan her şehrimiz bu baş döndürücü değişimin kıskacında. Daha doğrusu, tüm Türkiye bu cenderenin içinde... Değişim salt mimariyle de -kitsch mimari- sınırlanamaz. Kitsch, gündelik yaşamda giyim kuşamdan yeme içmeye, kültürden sanat-edebiyata kadar her alanda etkin ve baskın eğilim.

Diyalektik, değişimi öngörür; ancak, her değişim ileriye götürmez toplumu. Yırtık pantolon giymenin, astrolojiye, fala ya da taşların şifasına inanmanın, üfürükten medet ummanın başat olduğu bir zaman ve uzamda değişim ve dönüşümün ileriye dönük ivme ve yön taşıması olanaksızdır.

İstanbul, değişim ve dönüşümün en derinden, en geniş biçimde ve en kalıcı şekilde gerçekleştiği şehir.

Gözü gönlü İstanbul’la dolu Yahya Kemal’in Ankara için söylediği o ünlü sözü 60-70 yıl sonra İstanbul için söylüyor olmak zamanın bir cilvesi olsa gerek.

İstanbul’dan her gidişim bir daha gelmemek üzere...

***

“Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği” olarak Türkiye’nin doğada yapılan ilk ekoloji festivalinin bu yıl 16-20 Ağustos günlerinde üçüncüsünü başardık. Önceki yıllarda “Su” ve “Orman” temalarıyla gerçekleştirdiğimiz festivalin bu yıl ki teması “toprak”tı. “Hayat Topraktan Doğar” başlığı altında dört gün süreyle “Kazdağı”nda doğada toprak konulu söyleşiler, paneller, çeşitli atölyeler düzenlendi, konserler verildi. Ben de “Toprağın Türküsü” başlıklı, toprağın tarihimizdeki yerini ele alan çeşitli türkülerle desteklenen bir çalışma hazırladım. O günlerde “Festival”in yürütmesinde görevli olduğum için birkaç hafta yazamadım. Bu durumu açıklamaya çalışan editör notu hoş olduğu kadar da abartılıydı. Sadece, “doğa giderse Türkiye gider” düşüncesiyle gücüm ve olanaklarım ölçüsünde doğanın korunması mücadelesine destek vermeye çalışanlardan biriyim. Saygılarımla.

Aydınlık Gazetesi - 14.09.2017, Perşembe

14.09.2017